Prezentujemy obszerne fragmenty wywiadu, którego udzielił Bogusławowi Mazurowi dla magazynu „Raport ESG”, Zygmunt Berdychowski, Przewodniczący Rady Programowej Forum Ekonomicznego w Karpaczu.
Wywiad poruszał m.in. wątki sensowności Europejskiego Zielonego Ładu, konkurencyjności Europy, relacji między Starym Kontynentem a USA, obronności, strategicznym znaczeniu AI oraz o samym Forum Ekonomicznym w Karpaczu – te wątki można poznać w wersji drukowanej magazynu.
„Razem kształtując przyszłość”. Podziały ekonomiczne, ideowe, polityczne, jak też międzypokoleniowe czy etniczne gwałtownie się pogłębiają. Czy wiara, że można je rozwiązywać ponad podziałami, nie jest tylko piękną utopią?
„Razem”- czyli wtedy, kiedy jako świat zachodnich demokracji będziemy umieli stworzyć mechanizmy niwelujące naturalne różnice interesów, które występują między różnymi krajami. „Razem” – czyli wewnątrz kręgu kulturowego, który współtworzymy od kilku tysięcy lat. Myślę, że tego „razem” teraz brakuje w obliczu konfrontacji z Rosją, rywalizacji gospodarek świata zachodniego z gospodarkami Azji Południowo-Wschodniej, zmian, które się dokonują na mapie geopolitycznej świata, czyli formowania się świata wielobiegunowego, a dokładniej rzecz ujmując – multicentrycznego. A to wymaga od nas podejścia „razem” wewnątrz naszej cywilizacji. Gdzie cywilizację definiujemy jako zbiór wartości i przekonań.
Uważa Pan, że to „razem” jest możliwe?
Nie mamy innego wyjścia. Ono jest konieczne. Alternatywy nie ma. Europa i Ameryka muszą współpracować, musimy na powrót odzyskać konkurencyjność gospodarczą, konkurencyjność cywilizacyjno-kulturową. Kiedyś świat czerpał z dorobku zachodnich demokracji. Dzisiaj jest inaczej. Nie tylko dlatego, że Indie mają Bollywood, że Chiny mają swoje filmowe superprodukcje a Hollywood utraciło sporo z dawnego powabu. I nie tylko dlatego, że instytuty brytyjskie czy amerykańskie muszą konkurować z Instytutem Konfucjusza czy instytutami indyjskimi. Przychodzi nam żyć w świecie, w którym musimy wykazać, że zachodnia demokracja ma ogromną wartość.
Podczas Forum zapewne znajdzie się kwestia zrównoważonego rozwoju. Czy można się spodziewać omawiania kształtu i tempa realizacji Zielonego Ładu?
Oczywiście, bardzo wiele tematów będzie dotyczyć Europejskiego Zielonego Ładu. Już w ubiegłym roku mówiłem, że przygotowana przez ówczesnego komisarza Fransa Timmermansa polityka zmierzająca do tego, aby w bardzo krótkim czasie zrealizować bardzo wiele ambitnych celów, poniosła fiasko. I nie mogło być inaczej, bo przystępowaliśmy do realizacji tej polityki nie mając odpowiednich technologii. Po pierwsze, nie mamy jeszcze technologii pozwalających magazynować wystarczająco dużo energii, aby wtedy – kiedy nie świeci i nie wieje, móc korzystać z magazynów energii pochodzącej z czasu, kiedy świeciło i wiało. To ograniczenie ciągle jest aktualne. Po drugie, mieliśmy deklarowanie takich celów jak nierejestrowanie samochodów spalinowych po 2035 r., jak zeroemisyjności budynków, która ma być osiągnięta do 2035 – a w zasadzie do 2030 r., jak wreszcie zeroemisyjności transportu. Mnożenie celów i podbijanie bębenka z horyzontem czasowym w którym te cele miały być zrealizowane, doprowadziły do sytuacji, w której musi nastąpić rewizja.
(…)Z jednej strony Europa zamierza wydawać ogromne pieniądze na cele klimatyczne, z drugiej powinna łożyć ogromne sumy na wzmacnianie obronności. To da się finansowo pogodzić?
No pewnie, że nie. To jest niemożliwe. Założenia dla gospodarki niskoemisyjnej, pakietu „Fit for 55” powstawały w czasach, w których Europa korzystała, jeżeli chodzi o zapewnienie własnego bezpieczeństwa, z jazdy na gapę. Tak naprawdę koszty bezpieczeństwa ponosiły Stany Zjednoczone. Amerykanie ustami Trumpa, później Bidena, a niedługo zapewne znów Trumpa mówili, mówią i będą mówić – musicie płacić za swoją obronność.