Ostateczne zerwanie gospodarcze z Rosją, po głośnym przejęciu Europol GAZ, wielka inwestycja Amerykanów pod Wrocławiem oraz embargo na ukraińskie płody rolne – to zdaniem finansisty Juliusza Bolka trzy z pięciu najważniejszych wydarzeń gospodarczych 2023 r.
Przewodniczący Rady Dyrektorów Instytutu Biznesu, w rozmowie z Jerzym Mosoniem na portalu strefabiznesu.pl, wymienia także dwie decyzje, które zaważyły na domowych finansach, ale radzi, by na to, co działo się w ostatnich kilkunastu miesiącach patrzeć bardziej przez pryzmat procesów, nie wydarzeń.
Co przychodzi Panu na myśl w kontekście gospodarki, gdy pada hasło: podsumowanie mijającego roku? (…)Zacznijmy (…)od wydarzenia gospodarczego numer jeden. Zgaduję, że ma on właśnie związek z wojną na Ukrainie. Mam rację?
Owszem. Z pewnością rok 2023 był bardzo trudnym rokiem dla polskiego rolnictwa, które jest wrażliwe na wszelkie niestabilności. Te dotyczyły rozchwianych cen nawozów sztucznych, kosztów energii i paliw. Ponadto rynek został zalany niepoliczalnym importem tańszych od polskich, płodów rolnych z Ukrainy. Jako że trudno wskazać moment zalania rynku Unii Europejskiej ukraińskimi płodami rolnymi, to lepiej wskazać moment, w którym państwo polskie uznało, że nie pogodzi się z faktem nieprzedłużenia embarga na ukraińskie zboże przez UE. Wydaje się, że pomimo ceny politycznej, związanej z tą decyzją, była ona jednocześnie ratunkiem dla polskiego rolnika, a w dalszej perspektywie także dla konsumentów. Czas pokaże jednak, czy na długo.
Z poczciwego CPN-u (Centrali Produktów Naftowych) Orlen stał się wielkim przedsiębiorstwem
Myśląc o roku 2023, trudno pominąć polski koncern multienergetyczny Orlen. Z poczciwego CPN-u (Centrali Produktów Naftowych) stał się wielkim przedsiębiorstwem, w skład którego wchodzi kilkadziesiąt spółek. W 2023 roku do tej grupy dołączył Europol Gaz, dzięki czemu można powiedzieć, że od października tego roku skończyły się rosyjskie wpływy w systemie tranzytu gazu. Towarzyszą temu zakupy przez podmioty zależne takie jak PGNiG Upstream Norway udziałów w podmiotach dysponujących koncesjami do wydobywania gazu na Norweskim Szelfie. W Wielkopolsce koncern będzie budował farmy fotowoltaiczne Mitra.
Ogólnie Orlen przekształca się w przedsiębiorstwo zrównoważonego rozwoju, troszczące się o wpływ na środowisko naturalne. Ten wspaniały rozwój spółki jednak trochę mnie niepokoi, ponieważ w życiu już napatrzyłem się na dynamiczne wzrosty przedsiębiorstw, które ze względu na ogromną dynamikę działań, miały potem poważne trudności. Mam nadzieję, że te obawy nie będą dotyczyły Orlenu. W 2023 r. do Grupy Orlen dołączył Europol Gaz, dzięki czemu można powiedzieć, że od października tego roku skończyły się rosyjskie wpływy w systemie tranzytu gazu. (…)Należałoby powiedzieć, że rok 2023 r. to czas, w którym przeobraził się Orlen, a wraz z nim polska gospodarka. Mam tu na myśli przyspieszenie procesu zrównoważonego rozwoju. W przypadku polskiego koncernu multienergetycznego takim wydarzeniem może być zmiana nazwy Orlenu, choć to zmiana symboliczna będąca zwieńczeniem całości zmian, procesów.
Polska gospodarka zaczęła proces przeobrażania proekologicznego
Jeśli zaś chodzi o gospodarkę, to nie można opisać tego na przykładzie jakiegoś jednego, znaczącego konkretu, bo to są przeobrażenia ewolucyjne. Jednak już teraz można dostrzec, jak pod wpływem dyrektyw Unii Europejskiej polska gospodarka zaczęła proces przeobrażania proekologicznego. Rozpoczął się okres inwestycji, często innowacyjnych, dotyczących m.in. odnawialnych źródeł energii. Tu znowu kłania się Orlen.
Mamy już zatem embargo na ukraińskie zboża i przejęcie firmy Europol GAZ. Sądziłem jednak, że Pan jako finansista zacznie od NBP.
Z pewnością momentem przełomowym dla polskiej gospodarki, w tym w szczególności dla kredytobiorców była wrześniowa decyzja RPP o obniżeniu stóp procentowych aż o 75 punktów bazowych. Trudno jednoznacznie ocenić, jakie długoterminowe skutki wywoła ta dość niespodziewana decyzja, bo przecież większość ekonomistów spodziewała się obniżki o 25 punktów bazowych, ale na pewno skorzystali na niej kredytobiorcy. Czy decyzja ta ożywi gospodarkę na tyle, że wzrośnie PKB? To się okaże. Ciekawe, czy przyczyni się do zahamowania tempa spadku inflacji? Więcej na ten temat będzie można powiedzieć po podaniu pełnych danych za czwarty kwartał 2023 r. Ponadto w lipcu 2023 r. ruszył Program bezpieczny Kredyt 2 proc. To z pewnością jedno z najważniejszych wydarzeń gospodarczych w 2023 r., które zasługuje na miejsce czwarte. Za jego sprawą dynamicznie wzrosła liczba umów kredytowych. Nie ma jednak pewności, czy ten program będzie funkcjonował jeszcze w 2024 r., z uwagi na ograniczoną pulę środków.