– Popularność badań profilaktycznych można by zwiększyć, ułatwiając do nich dostęp. Gdyby były one dostępne „od ręki”, bez konieczności długiego czasu oczekiwania, to z pewnością częściej sprawdzalibyśmy swój stan zdrowia – mówi agencji Newseria Biznes Dominika Dusza, product manager w Comarch SA.
Jedynie 44 proc., czyli mniej niż połowa Polaków, regularnie poddaje się badaniom profilaktycznym
Jak wskazuje, już w tej chwili umożliwiają to nowe technologie i rozwiązania telemedyczne, dzięki którym zdalną profilaktykę można przeprowadzić nawet w miejscu pracy, bez konieczności odwiedzania gabinetu lekarskiego. Tymczasem jedynie 44 proc., czyli mniej niż połowa Polaków, regularnie poddaje się badaniom profilaktycznym – pokazało niedawne badanie Instytutu IQS na potrzeby kampanii Pobierz Zdrowie. W Polsce ten obszar pozostaje od lat zaniedbywany, co przekłada się na rosnącą liczbę problemów zdrowotnych w społeczeństwie oraz wysokie koszty po stronie systemu ochrony zdrowia.
– Według danych GUS wydatki na profilaktykę stanowiły w 2020 roku zaledwie 1,9 proc. wszystkich wydatków na ochronę zdrowia. Już na tej podstawie widać, że profilaktyka jest w Polsce zaniedbywana i nie nadaje się jej wystarczająco wysokiej rangi w porównaniu do innych obszarów i działań w ochronie zdrowia. Nie powinno więc dziwić, że badania profilaktyczne wykonuje mniej niż połowa Polaków, co ma ogromne konsekwencje dla zdrowia publicznego – mówi Dominika Dusza.
Polska jest na 4. miejscu w UE pod względem umieralności na choroby sercowo-naczyniowe
Według danych Eurostatu za 2021 r. Polska jest na 4. miejscu w UE pod względem umieralności na choroby sercowo-naczyniowe. Z kolei Krajowy Rejestr Nowotworów podaje, że każdego roku ok. 170 tys. Polaków słyszy diagnozę „rak”. Wielu z tych chorób można jednak zapobiec albo wcześnie je wykryć i skutecznie leczyć dzięki regularnym badaniom profilaktycznym. Te nie cieszą się jednak w Polsce dużą popularnością. Jak pokazało czerwcowe badanie Instytutu IQS na potrzeby kampanii Pobierz Zdrowie, 40 proc. Polaków nie wykonuje regularnych badań profilaktycznych, co jest jednym z najwyższych wskaźników w Europie. Czterech na 10 odwiedza lekarza raz na pół roku i rzadziej, a aż 73 proc. udaje się do specjalisty tylko, gdy musi, bo zauważa konkretne objawy. Tym samym wiele chorób, takich jak rak, choroby serca czy cukrzyca, jest diagnozowanych na późnych etapach, co znacznie utrudnia leczenie i obniża szanse na powrót do pełni zdrowia.
Aż 60 proc. zgonów u osób poniżej 75. roku życia można byłoby uniknąć dzięki działaniom profilaktycznym
– Powszechnie wiadomo, że lepiej zapobiegać, niż leczyć, a im później wykryta choroba, tym gorsze rokowania i niższe szanse na wyzdrowienie. Szacuje się, że aż 60 proc. zgonów u osób poniżej 75. roku życia można byłoby uniknąć dzięki działaniom profilaktycznym z obszaru zdrowia publicznego oraz wczesnej diagnostyki – mówi ekspertka. – Oprócz oczywistych konsekwencji dla stanu zdrowia całej populacji mamy też konsekwencje finansowe, ponieważ koszty leczenia i hospitalizacji są znacznie wyższe niż koszty badań profilaktycznych.
Dane z badania Instytutu IQS pokazują, że Polacy mimo wszystko są zainteresowani swoim zdrowiem i na potęgę szukają w sieci informacji na ten temat. Aż 86 proc. przyznaje, że regularnie sprawdza i wyszukuje w internecie informacje dotyczące zdrowia i różnego rodzaju schorzeń. Jednak na badania profilaktyczne wciąż zgłasza się tylko 44 proc., czyli mniej niż połowa Polaków.
Popularność badań profilaktycznych można zwiększyć przede wszystkim poprzez ułatwienie dostępu do nich
– Badamy się zbyt rzadko przede wszystkim ze względu na szybkie tempo i intensywny tryb życia. Duża część społeczeństwa w wieku produkcyjnym łączy w codziennym życiu wiele ról. Staramy się być nie tylko dobrymi pracownikami, partnerami czy rodzicami, ale także dziećmi, wnukami, przyjaciółmi, a nawet sąsiadami. Każda z tych ról wiąże się ze sporą odpowiedzialnością, obowiązkami, zadaniami lub oczekiwaniami, którym musimy sprostać. I gdzie w tym wszystkim znaleźć miejsce na badania profilaktyczne? Samo logistyczne połączenie tego wszystkiego nie jest łatwe, a konieczność umówienia się na badania, a później oczekiwania w kolejce do lekarza na konsultacje wyników z pewnością też nikogo do działań profilaktycznych nie zachęca – mówi Dominika Dusza.
Jak wskazuje, popularność badań profilaktycznych można zwiększyć przede wszystkim poprzez ułatwienie dostępu do nich, wyeliminowanie konieczności szukania terminów w grafiku i oczekiwania w kolejce do lekarza.
Coraz więcej firm oferuje pracownikom dostęp do komercyjnych pakietów i abonamentów medycznych
W Polsce dużą rolę w systemie profilaktyki zdrowotnej odgrywają pracodawcy, na których – zgodnie z art. 229 Kodeksu pracy – spoczywa obowiązek kierowania pracowników na cykliczne badania wstępne, okresowe i kontrolne. Z drugiej strony coraz więcej firm – w ramach pozapłacowych benefitów – oferuje pracownikom dostęp do komercyjnych pakietów i abonamentów medycznych, które zapewniają dostęp do podstawowych badań.
– To jednak wciąż za mało, bo przecież fakt, że pracownik może w ramach takiego pakietu skorzystać z darmowych badań profilaktycznych, wcale nie oznacza, że będzie chciał i znajdzie czas, aby pojechać do placówki i je wykonać. A przecież zdrowie pracownika powinno być w interesie pracodawcy, ponieważ zdrowy pracownik to aktywny i skuteczny pracownik. Dlatego uważam, że pracodawcy mogą zwiększyć swoje zaangażowanie w zdrowie pracowników np. poprzez organizację akcji badań profilaktycznych w miejscu pracy – mówi Dominika Dusza.
Punkt Diagnostyczny od Comarchu to kompleksowe rozwiązanie przeznaczone do szybkiego i łatwego badania stanu zdrowia
Jak wskazuje, dzięki nowym technologiom i rozwiązaniom telemedycznym, których popularność wzrosła zwłaszcza w dobie COVID-19, jest to już możliwe, a nawet proste do zorganizowania.
– Jednym z rozwiązań umożliwiających przeprowadzenie zdalnych badań jest Punkt Diagnostyczny od Comarchu. Jest to kompleksowe rozwiązanie przeznaczone do szybkiego i łatwego badania stanu zdrowia. Składa się z oprogramowania – mobilnej aplikacji wgranej na tablet oraz sensorów medycznych, które umożliwiają pomiar podstawowych parametrów zdrowotnych użytkownika – wyjaśnia ekspertka.