Przejdź do treści

Machała: Błędne odczytanie regulacji UE w nowelizacji ustawy o prawie autorskim

Fot. free-images.com

28 czerwca 2024 r. Sejm uchwalił długo oczekiwaną nowelizację ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej „ustawa autorska”), która wdraża do polskiego systemu prawnego unormowania zawarte w dyrektywach UE nr 2019/789 (dalej „dyrektywa SATCAB II”) i 2019/790 (dalej „dyrektywa DSM”) – poinformował w „Rzeczpospolitej” dr hab. Wojciech Machała, z Wydz. Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.

Jak napisał autor dalej, „w przyjętym nowelą brzmieniu definicja nadawania poszerzona została o zjawisko tzw. wprowadzania bezpośredniego identyfikowanego przez polskiego ustawodawcę jako przesyłanie przez organizację radiową lub telewizyjną sygnału zawierającego program innemu podmiotowi”.

Za tą rozbudowaną formułą prawną kryje się powszechnie znana praktyka udostępniania kodowanych programów radiowych lub – częściej – telewizyjnych

I to „w taki sposób, że nie jest on publicznie dostępny w czasie tego przesyłu, w celu przejęcia programu przez ten podmiot w całości i bez zmian oraz równoczesnego i integralnego przekazania go do publicznego odbioru”.

Według dr Machały „za tą rozbudowaną formułą prawną kryje się powszechnie znana praktyka udostępniania kodowanych programów radiowych lub – częściej – telewizyjnych, których odbiór wymaga pozyskania od dostawców usług udostępniania programów (zazwyczaj operatorów sieci kablowych lub dostawców telewizji satelitarnej) odpowiednich narzędzi dekodujących”.

Zmiana definicji pojęć nadawania i reemitowania stanowi przejaw implementacji do prawa polskiego przepisów dyrektywy SATCAB II

Ponadto, pisze dalej autor, „w definicji reemitowania pojawiło się uzupełnienie, iż stanowiące istotę tego zjawiska przejmowanie programu organizacji radiowej lub telewizyjnej przez inny podmiot i równoczesne i integralne przekazywanie tego programu do powszechnego odbioru (czyli równoległe do nadania udostępnienie programu przez reemitenta – inny podmiot niż pierwotny nadawca) ma miejsce niezależnie od sposobu, w jaki reemitent otrzymuje sygnał umożliwiający mu reemisję”.

Zdaniem eksperta „z uzasadnienia projektu nowelizacji ustawy autorskiej wynika, że zmiana definicji pojęć nadawania i reemitowania stanowi przejaw implementacji do prawa polskiego przepisów dyrektywy SATCAB II odnoszących się do wprowadzania bezpośredniego”.

Błędne odczytanie regulacji unijnych

Jak jednak dalej zaznacza autor „zaproponowana w projekcie i ostatecznie uchwalona treść znowelizowanego art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy autorskiej wydaje się świadczyć o błędnym odczytaniu regulacji unijnych”.

Według eksperta „można by tę rozbieżność potraktować jako marginalną, gdyby nie przyjęte przez ustawodawcę unormowanie, zgodnie z którym w przypadku wprowadzania bezpośredniego dochodzi do krzyżowania się eksploatacji na dwóch polach: nadawania i reemitowania”. Co więcej treść nowego art. 211 ust. 4 ustawy autorskiej „czyni jedynie zamęt pojęciowy, ponieważ okazuje się, że jedna czynność rozpowszechniania utworu jest zarazem dwoma aktami eksploatacji na odrębnych polach”.

Sposobem wyeliminowania problemów byłaby zmiana definicji nadawania

Dr Machała uważa, że „sposobem wyeliminowania problemów, wskazanych w niniejszej analizie, byłaby zatem zmiana definicji nadawania, obejmująca expressis verbis tym pojęciem udostępnianie w drodze wprowadzania bezpośredniego przez wszystkie zaangażowane w ten proces kategorie podmiotów (organizacje rtv i dystrybutorów sygnału). Zmiana taka byłaby kompatybilna z unormowaniem zawartym w art. 8 ust. dyrektywy SATCAB II oraz jego implementacją w art. 211 ust. 4 ustawy autorskiej (…).

W efekcie proponowanej powyżej kierunkowej zmiany definicji nadawania modyfikacji definicji reemitowania właściwie nie byłaby konieczna”.
Udostępnij: