– Tak naprawdę nie mamy ekosystemu wzrostu i rozwoju, tylko cały czas mamy system, który ocenia, który mówi: „nie wchodź, bo się przewrócisz”, „nie próbuj nowych nieodkrytych dróg”.
Zastanawia mnie to, dlaczego pomimo tego, że wszyscy czujemy, że to jest system niewydolny, to jakoś go usprawiedliwiamy albo niewyraźnie wołamy, że go już nie chcemy. System się tak głęboko zakorzenił, to, że mamy prace domowe, dzwonki, system ocen: mierny, dostateczny, niedostateczny, to już w ogóle nikogo nie dziwi – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes dr Krzysztof Rzepkowski, prezes Sandler Training Polska, firmy prowadzącej szkolenia z obszaru sprzedaży.
Możliwe, że to w systemie edukacji tkwi źródło wielu problemów z kompetencjami miękkimi Polaków
– Reformy polskiego systemu edukacji nie poprawiają jego wydolności, ponieważ wciąż jest to system oparty na ocenianiu, a nie zachęcaniu do szukania nowych rozwiązań – dodaje Rzepkowski. – Firmy szukają pracowników innowacyjnych, zdolnych do krytycznego myślenia i współpracy w zespole, jednak większość absolwentów opuszczających szkoły i uczelnie lęka się porażki lub nastawiona jest na rywalizację zamiast współpracy. Zdaniem eksperta w Polsce brakuje ekosystemu, który zapewniłby przestrzeń do twórczej pracy w grupie. – Samemu można dobiec szybciej, ale dalej dobiega się w zespole – podkreśla.
Jak podkreśla, możliwe, że to w systemie edukacji tkwi źródło wielu problemów z kompetencjami miękkimi Polaków.
Kilkanaście lat edukacji w warunkach presji, oceny i lęku powoduje, że absolwentom brakuje odwagi w szukaniu nowych dróg
– Ekosystem to jest takie miejsce, gdzie człowiek się dobrze czuje, gdzie może rozwijać swoje kompetencje, gdzie ma prawo do porażki, gdzie może popełniać błędy. Jak mogę popełniać błędy tutaj? Jeśli rzucając piłką lekarską do tyłu, rzucę za blisko, to dostaję mierną ocenę. „Spróbuj jeszcze raz” powinno być, a nie ocena. Oczywiście mogę próbować jeszcze raz, ale zostałem oceniony – mówi ekspert.
Jego zdaniem kilkanaście lat edukacji w warunkach presji, oceny i lęku powoduje, że absolwentom brakuje odwagi w szukaniu nowych dróg, brakuje umiejętności pracy w zespole, empatii, a przez to umiejętności nawiązywania relacji, komunikowania się bez przemocy, zadawania pytań, aktywnego słuchania. Te umiejętności muszą jako pracownicy pozyskiwać dopiero na szkoleniach.
Do zmiany systemu edukacji potrzebna jest na starcie rzetelna, zaangażowana, społeczna debata
– Innowacyjność, praca w grupie, synergia, myślenie krytyczne – to są hasła odmieniane przez wszystkie przypadki jako kompetencje przyszłości. Wszyscy oczekujemy tych kompetencji, rekrutując ludzi do swoich biznesów, tylko że finalnie, jak patrzymy na to, jacy ludzie przychodzą po tej 20-letniej edukacji w systemie, to oni są dokładnie zaprzeczeniem tego. My musimy ich tego nauczyć – podkreśla prezes Sandler Training Polska. – Prowadzę takich szkoleń wiele i często mi ludzie mówią: „czemu dopiero teraz się o tym dowiedziałem, czemu mnie nikt tego nie uczył wcześniej, tylko nacisk był na czymś innym, na takim trochę oświeceniowym kulcie wiedzy książkowej”.
Do zmiany systemu edukacji potrzebna jest na starcie, zdaniem Krzysztofa Rzepkowskiego, rzetelna, zaangażowana, społeczna debata, której obecnie nie ma w przestrzeni publicznej. Dziś dyskusja na ten temat ogranicza się do rad pedagogicznych czy zebraniach z rodzicami.
Reforma systemu edukacji powinna koncentrować się na innowacyjności i umiejętności pracy w grupie
– Mieliśmy wybory i żadna z partii nawet nie tyka tego tematu, bo edukacja jest tematem, którego po różnych reformach lepiej nie dotykać. Więc najpierw musi być dyskusja społeczna, najpierw musi być świadomość tego, że tutaj jest źródło wielu problemów, które mamy – dodaje ekspert.
Reforma systemu edukacji powinna, w jego opinii, koncentrować się na innowacyjności i umiejętności pracy w grupie. – Mówi się: „nie dawaj ludziom ryb, dawaj im wędki”, czyli naucz ich łowić, naucz ich kompetencji łowienia, a ja mówię: „nie dawaj ludziom ani ryb, ani wędek”. Trzeba dać im przestrzeń do tego, żeby mogli wymieniać się myślami, komunikować, system bez krytyki jednego i drugiego, bez rywalizacji między nimi. To jest dopiero miejsce, gdzie wypracują, wytworzą – jestem przekonany, jak w każdej burzy mózgu, którą się organizuje w firmach – 20 sposobów na połów ryb. Może 15 z nich będzie przestarzałych i nieadekwatnych, ale pięć będzie genialnych.