– Istnieje wiele badań, które pokazują, że dla firmy rozpoczęcie i prowadzenie działalności eksportowej jest korzystne.
Przede wszystkim pozwala zdywersyfikować ryzyko, uzyskać przychody, również w walucie, które z kolei pozwalają kupować komponenty czy surowce – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Michał Polański, dyr. Departamentu Wsparcia Przedsiębiorczości w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.
Małe i średnie firmy mają duże problemy z wychodzeniem na rynki międzynarodowe
Jest to również możliwość sprawdzenia firmy na rynkach międzynarodowych w warunkach pełnej konkurencji. To jest istotne dlatego, że firmy międzynarodowe mają pełny dostęp do polskiego rynku, w związku z tym firma, która nie sprawdzi się zawczasu, może zakończyć swoją działalność w ten sposób, że spotka się z tymi konkurentami na rynku krajowym. Nasze badania pokazują, że małe i średnie firmy mają duże problemy z wychodzeniem na rynki międzynarodowe.
Chociaż relacja eksportu polskich wyrobów i usług do PKB stale rośnie – między 2012 a 2021 r. zwiększyła się z 44,3 do 60,7 proc. – to wciąż niewielki odsetek mikro-, małych i średnich firm współpracuje z zagranicą – wynika z danych PARP. Menedżerom brakuje wiedzy i pieniędzy do uruchomienia działalności eksportowej. Od 2008 roku wspiera ich w tym Enterprise Europe Network – powołana przy Komisji Europejskiej sieć organizacji otoczenia biznesu, której działalność w Polsce koordynuje PARP.
GUS podaje, że w 2023 r. wartość polskiego eksportu wyniosła 351 mld euro. Oznacza to, że od wstąpienia Polski do UE, czyli przez 20 lat, wzrosła 5-krotnie
Z „Raportu o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce 2024” PARP wynika, że 113,9 tys. firm w Polsce sprzedaje wyroby za granicę, a 19,9 tys. – usługi. Procentowo udział w całkowitej liczbie firm to odpowiednio 4,8 proc. oraz niecały 1 proc. Te niskie odsetki w dużej mierze są efektem bardzo słabych wyników mikroprzedsiębiorstw, bo wyniki większych firm są znacznie lepsze. Podobne dysproporcje widać w całej UE. Według badań Komisji Europejskiej, przytaczanych przez PARP, w 2019 r. nieco ponad 26 proc. wszystkich europejskich MŚP eksportowało towary lub usługi, z czego 23 proc. do krajów europejskich, a 9 proc. poza UE. Dla porównania wśród dużych firm 56 proc. prowadziło działalność eksportową w 2019 r.
GUS podaje, że w 2023 r. wartość polskiego eksportu wyniosła 351 mld euro. Oznacza to, że od wstąpienia Polski do UE, czyli przez 20 lat, wzrosła pięciokrotnie. Jak piszą ekonomiści Credit Agricole, udział Polski w światowym eksporcie towarów zwiększył się z 0,8 proc. w 2004 r. do 1,6 proc. w 2023 r., a Polska wyraźnie wzmocniła swoją pozycję w światowym eksporcie towarów na tle pozostałych krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Przykładowo udział Czech w światowym eksporcie towarów był w 2004 r. o 0,1 pkt proc. niższy niż w Polsce, podczas gdy w 2022 r. różnica ta wynosiła już 0,5 pkt proc.
Są duże firmy, szczególnie te powiązane z kapitałem zagranicznym, które świetnie sobie radzą w prowadzeniu działalności eksportowej
Podobne tendencje obserwowane są również w przypadku udziału poszczególnych krajów Europy Środkowo-Wschodniej w unijnym eksporcie towarów. W 2004 r. udziały Polski, Czech i Węgier były zbliżone i wynosiły odpowiednio 1,7 proc., 1,6 proc. i 1,5 proc., podczas gdy w 2023 r. zwiększyły się odpowiednio do 5,3 proc., 3,6 proc. i 2,2 proc.
– Nie wszyscy przedsiębiorcy potrzebują wsparcia, bo są duże firmy, szczególnie te powiązane z kapitałem zagranicznym, które świetnie sobie radzą w prowadzeniu działalności eksportowej. Ponad 1/3 polskiego eksportu jest właśnie generowana przez tego typu firmy. Natomiast nasze badania pokazują, że małe i średnie firmy mają duże problemy z wychodzeniem na rynki międzynarodowe, jedynie niewielka ich część prowadzi działalność na tych rynkach – podkreśla ekspert PARP.
Sieć Enterprise Europe Network oferuje kompleksowe usługi, aby firmy z sektora MŚP mogły w pełni rozwinąć swój potencjał i zdolności innowacyjne
Od 1 stycznia 2008 r. wsparciem dla firm jest sieć Enterprise Europe Network, która oferuje kompleksowe usługi, aby firmy z sektora MŚP mogły w pełni rozwinąć swój potencjał i zdolności innowacyjne. Ośrodki sieci działają na zasadzie non-profit i są afiliowane przy takich organizacjach jak izby przemysłowo-handlowe, parki technologiczne i centra badawczo-rozwojowe, agencje rozwoju regionalnego oraz centra wspierania przedsiębiorczości. Obecnie w Polsce działa 28 ośrodków, których prace koordynuje Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP). Od początku istnienia z usług sieci w Polsce skorzystało niemal 174 tys. przedsiębiorców. Świadczy ona przede wszystkim usługi informacyjne, szkoleniowe, doradcze w zakresie wychodzenia na zagraniczne rynki oraz oferuje pomoc w znajdywaniu partnerów biznesowych i technologicznych.
– Enterprise Europe Network to powołana przez KE sieć organizacji otoczenia biznesu. Naszym celem jest wsparcie przedsiębiorców w prowadzeniu działalności międzynarodowej, zarówno na wspólnym rynku europejskim, jak i poza nim. Oferujemy m.in. bezpłatne szkolenia oraz usługi doradcze związane z eksportem i sprzedażą za granicę – wyjaśnia Michał Polański.