Polski rynek tworzyw sztucznych oczekuje ogłoszenia ustawy transponującej unijną dyrektywę SUP (Single Use Plastics) do prawa krajowego. W wyniku konsultacji z branżą do projektu transpozycji wniesiono kilka poprawek.
Wciąż jednak przedsiębiorcy muszą liczyć się z ryzykiem poważnych konsekwencji w przypadku niezastosowania się do nowych zasad.
Pierwszy z przepisów ujednolicających polskie prawo dot. tworzyw sztucznych z zasadami panującymi w UE
Ustawa SUP to pierwszy z kilku przepisów ujednolicających polskie prawo dotyczące tworzyw sztucznych z zasadami panującymi na terenie Unii Europejskiej. Przedsiębiorcy podkreślają, że spójne przepisy pozwolą im skuteczniej konkurować na Starym Kontynencie, jednak już teraz zmiany te dokonują się z ponad półtorarocznym opóźnieniem. Sama dyrektywa SUP odnosi się do ograniczenia stosowania niektórych jednorazowych produktów z tworzyw sztucznych.
Transpozycja dyrektywy pod względem przedmiotowym nie różni się od oryginalnych ustaleń UE
Jak zauważa Polski Związek Przetwórców Tworzyw Sztucznych (PZPTS), transpozycja dyrektywy pod względem przedmiotowym nie różni się od oryginalnych ustaleń UE. Podobnie jak w zapisach unijnych, projekt ustawy obejmuje m.in. produkty z tworzyw biodegradowalnych lub te, w których tworzywo sztuczne stanowi składnik strukturalny (np. papierowe kubki powleczone od wewnątrz cienką warstwą folii). Przedsiębiorcy będą także zobowiązani do prowadzenia dokumentacji związanej z określonymi opakowaniami.
W fazie konsultacji z uczestnikami rynku tworzyw sztucznych wypracowano kilka porozumień.
– Zwracaliśmy uwagę na istotne niezgodności zapisów z dyrektywą, jak choćby objęcie obowiązkami ustawowymi wszystkich butelek z tworzywa o 5 lat wcześniej niż wymaga akt unijny. W toku prac zostało to zmienione. Obniżono także kary i niektóre opłaty. I tak są one jednak dość dotkliwe. Na przykład za wprowadzenie do obrotu kubków w 2024 roku bez obowiązkowego piktogramu ostrzegającego przed wyrzuceniem do środowiska kara może sięgnąć nawet 20 tys. zł – komentuje Robert Szyman, dyr. Generalny PZPTS. – Handel i gastronomia może wyprzedawać zapasy magazynowe na starych zasadach – dodaje.
W pracach nad systemem kaucyjnym również występują opóźnienia
Mniej zaawansowane są prace nad inną ważną regulacją, czyli systemem kaucyjnym. W jego przypadku również występują opóźnienia – Rada Ministrów powinna przyjąć projekt Ministerstwa Klimatu i Środowiska do końca poprzedniego roku. Mimo to, minister Jacek Ozdoba poinformował Komisję Środowiska, że projekt będzie nadal procedowany i wejdzie w życie jeszcze w tym półroczu.
Bez systemu kaucyjnego przedsiębiorcy nie mogą wypełniać obowiązków wynikających z ustawy SUP
– Bez systemu kaucyjnego przedsiębiorcy nie mają szans na wypełnienie obowiązków wynikających z ustawy SUP. Odnosi się to zarówno do poziomów selektywnej zbiórki, jak i zawartości surowców wtórnych w butelkach PET – wyjaśnia Robert Szyman.