Dzisiaj rozpoczęło się XXXII Forum Ekonomiczne w Karpaczu. Pierwszym wydarzeniem Forum była prezentacja Raportu SGH i Forum Ekonomicznego 2023. Już po raz szósty eksperci ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie zaprezentowali raport dotyczący najważniejszych kwestii gospodarczych i społecznych w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej. Dokument porusza między innymi takie kwestie, jak wpływ inflacji na biznes i gospodarkę czy starzenie się ludności.
Zygmunt Berdychowski wskazał na to, że Raport towarzyszy Forum Ekonomicznemu od wielu lat i stanowi jego fundament. Publikacja prezentowana jest nie tylko w Polsce, ale i na świecie
Tegoroczne Forum Ekonomiczne odbywa się pod hasłem ,,Nowe wartości Starego Kontynentu – Europa u Progu zmian”. Jak co roku w Karpaczu spotkali się najważniejsi politycy i przedsiębiorcy z całej Europy, by dyskutować o sprawach ważnych dla Polski i reszty kontynentu. Nieodłączną częścią wydarzenia jest prezentacja Raportu SGH i Forum Ekonomicznego.
Spotkanie otworzył Zygmunt Berdychowski, przewodniczący Rady Programowej Forum Ekonomicznego. Zygmunt Berdychowski wskazał na to, że Raport towarzyszy Forum Ekonomicznemu od wielu lat i stanowi jego fundament. Publikacja prezentowana jest nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Głos zabrał również Rektor SGH prof. Piotr Wachowiak. Zaznaczył, że w Raporcie opracowanym przez ekspertów poruszono najważniejsze wyzwania dla gospodarki Polski i Europy Środkowo-Wschodniej. Jak wskazał Paweł Borys, prezes Polskiego Funduszu Rozwoju, w Raporcie znajdują się nie tylko informacje na temat długoterminowych trendów, ale też wyzwań związanych z transformacją energetyczną, służbą zdrowia, cyfryzacją i pandemią. Dodał, że Polska od 2004 roku osiągnęła 3 najwyższe miejsce rozwoju gospodarczego w Unii Europejskiej, a przez ostatnie dwie dekady była liderem rozwoju w Europie.
Polska jest jednym z najważniejszych beneficjentów Europejskiego Banku Inwestycyjnego
Po raz pierwszy do współpracy w Raporcie zaproszono Europejski Bank Inwestycyjny. Grzegorz Rabsztyn reprezentujący tą instytucję zaznaczył, że według Raportu poziom inwestycji w Polsce rośnie. Są one głównie przeznaczane na odnowienie mocy produkcyjnych. Podkreślił, że Polska jest jednym z najważniejszych beneficjentów Europejskiego Banku Inwestycyjnego.
Redaktor naukowy Raportu Mariusz Strojny zaznaczył, że jest to najważniejsza publikacja ekonomiczna w Europie Środkowo-Wschodniej. W zeszłych latach Raport skupiał się na takich tematach, jak pandemia koronawirusa czy wojna w Ukrainie. W tym roku dodano wiele nowych interesujących wątków, takich jak: wpływ inflacji na biznes i gospodarkę, rosnące koszty obsługi długu publicznego, bezpieczeństwo energetyczne czy starzenie się ludności. Nad publikacją pracowało 66 autorów – profesorów i ekspertów takich jak prof. Stanisław Kowalczyk, prof. Jan Komorowski czy dr Maria Pietrzak. Całość Raportu dostępna będzie dla uczestników Forum w wersji zarówno papierowej jak i elektronicznej.
Jak będzie wyglądał świat po zakończeniu wojny na Ukrainie? Czy możliwa jest współpraca między państwami, które mają zasadniczo różne wizje porządku światowego?
Pierwsza sesja plenarna XXXII Forum Ekonomicznego nosiła nazwę „Kształtując nowy porządek świata”. Jak będzie wyglądał świat po zakończeniu wojny na Ukrainie? Czy możliwa jest współpraca między państwami, które mają zasadniczo różne wizje porządku światowego? Czy należy zrewidować związek między wartościami a polityką zagraniczną? W roli moderatora sesji wystąpiła Jeanne Meserve, Dziennikarka, USA. Rozpoczęła ona dyskusję od pytania, czy we współczesnym świecie nadal potrzebujemy wielkich międzynarodowych organizacji, które będą zarządzać tak złożonymi problemami, jak wyzwania ekologiczne, czy rosnąca rola sztucznej inteligencji. Odpowiadając na to pytanie Markus Meckel, reprezentujący Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej, powiedział, że wojna w Ukrainie uświadomiła nam wszystkim, że dotychczasowy porządek świata może być zachwiany, co pokazuje, że jesteśmy w bardzo istotnym momencie we współczesnej historii. Kontynuując swoją wypowiedź Markus Meckel stwierdził, że jeżeli popatrzymy w przyszłość, to nie może być pewien, czy w obecnym stanie porządku światowego jesteśmy w stanie poradzić sobie z wyzwaniami stojącymi przed całą ludzkością. Podsumowując panelista powiedział, że z pewnością potrzebujemy międzynarodowych instytucji, żeby zachować światowy porządek, w modelu jaki znamy do tej pory. Musimy, jako kraje europejskie, budować wspólny front wobec zagrożeń, jakimi jest np. rosyjska agresja na Ukrainę.
Potrzebujemy coraz więcej współpracy międzynarodowej, bo mniejsze organizacje, jak BRICS, stanowią konkurencję dla obecnych liderów, jak np. MFW
Następnie głos zabrał Zygmunt Berdychowski, który zadał pytanie retoryczne – jeżeli nie organizacje międzynarodowe, to kto? Kontynuując swoją wypowiedź Przewodniczący Rady Programowej Instytutu Studiów Wschodnich stwierdził, że obecnie nie ma innych podmiotów, które dają szanse zapobieżenia jeszcze większym nieszczęściom niż te, które są obecnie naszym udziałem. Nad ich reformą musimy prowadzić rozmowy bez uprzedzeń i stereotypów. Konieczne jest kreowanie miejsc do rozmów, żeby poradzić sobie z problemami dla naszej egzystencji, jaką jest np. agresja rosyjska. Gdybyśmy nie współpracowali, Ukraina tę wojnę już by przegrała. Musimy mieć silne instytucje i tworzyć przestrzeń do rozmowy, żeby zapobiegać globalnym zagrożeniom, podsumował Zygmunt Berdychowski. Swoją perspektywę przedstawił także Paweł Borys, który stwierdził, że architektura ekonomiczna zmienia się od lat. Szczególnie w kontekście globalnego kryzysu ekonomicznego. Kontynuując swoją wypowiedź Borys stwierdził, że wiele krajów, jak np. grupa BRICs, kreuje swoje własne ekonomiczne sojusze i instytucje, żeby współpracować między sobą. Potrzebujemy coraz więcej współpracy międzynarodowej, bo takie mniejsze organizacje stanowią konkurencję dla obecnych liderów, jak np. Międzynarodowego Funduszu Walutowego. W opinii Pawła Borysa musimy wzmocnić współpracę transatlantycka z USA, szczególnie w obliczu doświadczeń, jak wojna, czy zachwianie łańcucha dostaw po spowolnieniu pandemicznym.
Obecnie miliony ludzi jest dotkniętych wojną, która toczy się praktycznie na granicy UE
Justin Gandy z MSD Polska sp.z o.o. komentując przebieg dyskusji podkreślił bardzo istotne znaczenie działań sektora prywatnego w obecnej sytuacji globalnej, wiedząc, że czynniki ekonomiczne mają ogromny wpływ na obecne wydarzenia. Znaczenie Ukrainy w międzynarodowych relacjach, w tym biznesowych, było bardzo duże w czasie pokoju, teraz zostało to zachwiane. W tej chwili musimy już myśleć, jak odbudować sektor zdrowia w regionie po takim kryzysie, jak wojna i pandemia podsumował mówca. Jednocześnie stwierdził, że miedzynarodowa współpraca technologiczna generuje innowacje, które mogą być pomocne w rozwiązaniu kryzysów. W opinii Justina Gandy musimy inwestować w rozwój technologii, co powinno pomóc w zapewnieniu bezpieczeństwa i zrównoważonych dostaw. Priorytetem powinno być zabezpieczenie dostaw i dostępu do najnowszych technologii w Europie i na świecie. Swoją perspektywę przedstawił także Markus Meckel, który podkreślił, że obecnie miliony ludzi jest dotkniętych wojna, która toczy się praktycznie na granicy UE. W swojej wypowiedzi zasygnalizował, że agresja rosyjska nie jest prowadzona tylko przeciwko Ukrainie, ale instytucjom całego wolnego świata. Tego typu kryzysy nie powinny być możliwe w pokojowej przestrzeni europejskiej. Dlatego, w opinii mówcy, już w tej chwili powinno być realnie rozpatrywane członkostwo Ukrainy w UE. Mówca ujawnił, że jego pomysłem jest przyznanie statusu obserwatora dla Ukrainy w parlamencie europejskim.
Zygmunt Berdychowski podkreślił, że musimy zmienić mechanizmy podejmowania decyzji w przestrzeni międzynarodowej
W dyskusji poruszona została także tematyka możliwych sposobów zreformowania globalnych instytucji. Paweł Borys powiedział, że różne kraje mają różne wyobrażenie bezpieczeństwa międzynarodowego i należy o tym pamiętać. Zygmunt Berdychowski podkreślił, że musimy zmienić mechanizmy podejmowania decyzji w przestrzeni międzynarodowej, żeby świat zachodu nie stał się zakładnikiem przeciągającego się procesu decyzyjnego. Największym wyzwaniem jest taki kształt rozmowy politycznej w Europie, żeby realnie mógł być wypracowywany consensus. Według Zygmunta Berdychowskiego szczególnie ważne jest wypracowanie wspólnego rozumienia priorytetów dot. kierunków rozwoju gospodarczego w UE i tego jaką postawę przyjmować wobec sąsiadów ze wschodu. Markus Meckel przekazał, że w jego ocenie niemiecka polityka wobec Rosji była błędem. Musimy wspólnie wypracować wspólna politykę zagraniczną UE.