Polacy są jednym z narodów, wśród całej UE, najbardziej entuzjastycznie nastawionych do mechanizmów konkurencji.
W badaniu Eurobarometru z lipca br. aż 95 proc. Polaków uważa, że konkurencja między firmami oznacza większy wybór dla konsumenta.
Jak poinformował Tygodnik Gospodarczy Polskiego Instytutu Ekonomicznego jest to drugi najwyższy wynik po Portugalii, w której takie zdanie ma 97 proc. obywateli. To jednocześnie wynik powyżej średniej unijnej, która wynosi 83 proc.
Polacy uważają, że konkurencja pobudza innowacje i wzrost gospodarczy
Dodatkowo 91 proc. Polaków uważa, że konkurencja pobudza innowacje i wzrost gospodarczy, co jest wynikiem o 10 pkt. proc. wyższym niż średnia dla całej UE. Ponadto 90 proc. obywateli Polski uważa, że konkurencja między firmami pozwala oferować niższe ceny. W całej UE to zdanie popiera 74 proc. obywateli. Polacy również optymistycznie podchodzą do wpływu konkurencji na cyfrową transformację gospodarki i społeczeństwa. 82 proc. badanych dostrzega pozytywną zależność, w całej UE jest to 73 proc.
Według polskich MŚP konkurencja sprzyja innowacjom
Podobnie entuzjastyczne podejście do konkurencji widać w badaniu małych i średnich przedsiębiorstw. Zdaniem 95 proc. badanych firm w Polsce, konkurencja sprzyja innowacjom oraz większemu wyborowi towarów i usług. Jest to wynik znacznie powyżej średniej unijnej, która wynosi odpowiednio 90 proc. i 84 proc. Dodatkowo 86 proc. MŚP w Polsce uważa, że konkurencja między firmami pozwala na oferowanie lepszych cen towarów i usług i jest to wynik o 4 pkt. proc. wyższy niż średnia w UE.
W Polsce dwa obszary, w których badani najczęściej zgłaszają problemy, to rynek energii oraz rynek farmaceutyczny
Na problemy wynikające z braku konkurencji skarży się ponad połowa mieszkańców UE. Biorąc pod uwagę poszczególne sektory, najczęściej wskazywane są rynek energetyczny (27 proc.) i rynek żywnościowy (20 proc.). Z kolei w badaniu sprzed trzech lat najwięcej problemów pojawiało się na rynku telekomunikacji i dostępu do internetu. W Polsce dwa obszary, w których badani najczęściej zgłaszają problemy, to rynek energii (35 proc. badanych dostrzega problemy z konkurencją) oraz rynek farmaceutyczny (21 proc.). Na tym drugim Polacy od lat napotykają na problemy – co jest odzwierciedlone w kolejnych edycjach badań Eurobarometru.
Najczęściej wskazywany problem – zbyt wysokie ceny
Najczęściej wskazywanym problemem w sektorach, w których najbardziej odczuwalna jest konkurencja, są zbyt wysokie ceny, na które skarży się aż 57 proc. Polaków oraz brak wystarczającego wyboru, który dotyczy 50 proc. obywateli Polski. Średnia dla UE wynosi odpowiednio 60 proc. i 37 proc. Problemy na rynku energetycznym i żywnościowym są skutkiem działań wojennych w Ukrainie oraz susz, które nawiedziły w tym roku Europę.
W Polsce problemy na rynku IT zgłasza 16 proc. badanych
Tylko 18 proc. obywateli UE doświadczyło problemów wynikających z braku konkurencji na rynku telekomunikacji i dostępu do internetu. W Polsce problemy na tym rynku zgłasza 16 proc. badanych. W 2019 r. dotyczyło to aż 26 proc. obywateli UE. Wtedy rynek telekomunikacji i dostępu do internetu był najczęściej wskazywanym rynkiem, na którym pojawiają się utrudnienia związane z brakiem konkurencji. Konkurencja na rynkach cyfrowych nie stanowi również większego problemu dla małych i średnich przedsiębiorstw, w których tylko 8 proc. badanych firm doświadczyło niedogodności korzystania z platform cyfrowych w celu dotarcia do klientów.
Deregulacja wielu sektorów okazała się sukcesem
Entuzjazm Polaków dotyczący mechanizmów konkurencji może wynikać z doświadczenia transformacji gospodarczej w ostatnich 30 latach. Deregulacja wielu sektorów okazała się sukcesem, czego przykładem jest rynek telekomunikacyjny czy bankowy. Z kolei deklaracje dotyczące problemów na rynku energii wynikają z uwarunkowań strukturalnych.
Wojna w Ukrainie i szantaż energetyczny stosowany przez Rosję uwypuklają je, jednak ten sektor był najczęściej wskazywany również w poprzednich edycjach badania, trzy i osiem lat temu.